Andy Warhol

Andy Warhol, jaiotza izenez Andrew Warhola (Pittsburgh, Pennsylvania, 1928ko abuztuaren 6a – New York, 1987ko otsailaren 22a) Ameriketako Estatu Batuetako ikusizko artista, zinema zuzendaria, ekoizlea eta pop artearen mugimenduko pertsonaia nagusia izan zen. Bere lanek 60ko hamarkadan loratu zen adierazpen artistikoaren, publizitatearen eta ospetsuen kulturaren arteko harremana aztertzen dute, eta hainbat euskarri eskaintzen ditu, besteak beste, pintura, serigrafia, argazkia, zinema eta eskultura. Lan ezagunenetako batzuk ''Campbellen zopa latak'' (Campbell 's Soup Cans) (1962) eta ''Marilyn-en diptikoa'' (Marilyn Diptych) (1962) serigrafiazko margolanak, ''Inperioa'' (Empire) (1964) eta ''Chelseako neskak'' (Chelsea Girls) (1966) film esperimentalak, eta ''Plastiko Leherketa Saihestezina'' (Exploding Plastic Inevitable) (1966 – 67) multimedia gertakariak dira.

Pittsburghen jaioa eta hazia, hasiera batean ibilbide arrakastatsua egin zuen ilustratzaile komertzial bezala. 1950eko hamarkadaren amaieran bere lana hainbat galeriatan erakutsi ondoren, artista eraginkor eta eztabaidagarri gisa errekonozimendua jasotzen hasi zen. Bere New Yorkeko estudioa, ''"Fabrika"'' (The Factory), intelektual ospetsuak, drag queens-ak, antzerkigileak, bohemio kaleko jendea, Hollywoodeko ospetsuak eta mezenas aberatsak biltzen zituen leku ezaguna bilakatu zen. Warholeko super-izarrak bezala ezagutzen ziren pertsona ospetsuen bilduma bat sustatu zuen, eta "15 minutuko ospea" esamolde erabilia inspiratzea egozten zaio.

1960ko hamarkadaren amaieran “The Velvet Underground” rock talde esperimentala zuzendu eta ekoitzi zuen eta “Interview” aldizkaria sortu. Liburu ugari idatzi zituen, besteak beste ''Andy Warholen filosofia'' eta ''Popismoa: Warholen hirurogeiak''. Homosexual bezala bizi zen, gay askapenerako mugimenduaren aurretik. 1968ko ekainean, Valerie Solanas feminista erradikalak bere estudioan tirokatu eta ia hil egin zuen. Behazunaren ebakuntza baten ondoren, bihotzeko arritmiak jota hil zen New Yorken 1987ko otsailean, 58 urte zituela.

Warholen atzera begirako erakusketa, liburu eta film luze eta dokumental ugariren gaia izan da. Pittsburgh bere jaioterrian dagoen Andy Warhol Museoa, arte eta artxiboen bilduma iraunkor zabala gordetzen duena, artista bakar bati eskainitako Estatu Batuetako museorik handiena da. Warhol "artearen merkatuaren kanpaia" dela esan dute. Bere sorkuntza asko oso bildumagarriak eta balio handikoak dira, eta lanen artean, inoiz saldu diren margolan garestienetako batzuk daude. 2013an ''Zilarrezko auto istripua - hondamendi bikoitza'' (Silver Car Crash - Double Disaster) izeneko 1963ko serigrafia 105 milioi dolarretan saldu zen. 2022an, ''Marilyn urdina filmatua'' (Shot Sage Blue Marilyn) (1964) 195 milioi dolarretan saldu zen, hau da, artista estatubatuar batek enkantean saldutako artelan garestiena. XX. mendeko artista eraginkorrenen artean kokatzen dute arte-historialariek. Wikipediatik informazioa lortu
Erakusten 1 - 6 emaitzak -- 6 bilaketa honetara 'Warhol, Andy', Bilaketaren denbora: 0,05s Findu emaitzak
  1. 1
    Andy Warhol exhibts : a glittering alternative
    nork Warhol, Andy
    Argitaratua 2020
    Sailkapena: BK2 Warhol, Andy, GF BG-Hb 0416/2020T
    Argazkia

  2. 2
    New York : in Fotografien
    nork Wolf, Reinhart <1930-1988>
    Argitaratua 2016
    Beste egile batzuk: “...Warhol, Andy...”
    Sailkapena: F10 Wolf, Reinhart, Großformate BG-Hb 0549/2017T
    Liburua

  3. 3
    Pop on paper : von Warhol bis Lichtenstein
    Argitaratua 2020
    Beste egile batzuk: “...Warhol, Andy...”
    Sailkapena: BK3a1b2 BG-Hb 0245/2020T
    Liburua

  4. 4
    Andy Warhol : Bilder 1961-1981
    Argitaratua 1981
    Beste egile batzuk: “...Warhol, Andy...”
    Sailkapena: F10 Warhol, Andy BG-Hb 42/2006G
    Liburua

  5. 5
    Andy Warhol : motion pictures
    Argitaratua 2004
    Beste egile batzuk: “...Warhol, Andy...”
    Sailkapena: F10 Warhol, Andy BG-Hb 0807/2008T
    Liburua

  6. 6
    Drawn World : Zeichnungen von Menzel bis Warhol
    Argitaratua 2019
    Beste egile batzuk: “...Warhol, Andy...”
    Sailkapena: BK3b Düsseldorf/Galerie Ludorff BG-Hb 0402/2020G
    Argazkia

Bilaketa egiteko lanabesak: RSS – Emaitzak posta elektronikoz bidali