Paul Klee

thumb|Paul Klee (portret rys. August Macke) thumb|P. Klee, ''Ad Parnassum'', 1932 Paul Klee (ur. 18 grudnia 1879 w Münchenbuchsee, zm. 29 czerwca 1940 w Muralto) – malarz szwajcarsko-niemiecki.

Pochodził z muzykalnej rodziny – jego ojciec Hans Klee był nauczycielem muzyki w seminarium nauczycielskim koło Berna. We wczesnych latach Paul chciał zostać muzykiem, ale ostatecznie rozpoczął studia w Akademii Sztuk Pięknych w Monachium pod opieką Heinricha Knirra, a następnie Franza von Stucka. Po podróży do Włoch, a następnie znów do Berna, osiadł w Monachium, gdzie poznał takich artystów jak Wassily Kandinsky i Franz Marc. Wkrótce przyłączył się do ugrupowania Der Blaue Reiter. W Bernie poznał też bawarską pianistkę Lily Stumpf, z którą się ożenił; mieli jednego syna.

W 1914 odwiedził Tunezję, która wywarła na nim duże wrażenie. Po I wojnie światowej, w której brał czynny udział służąc w armii niemieckiej, Klee nauczał w Bauhausie, a od 1931 w Akademii w Düsseldorfie, aż do momentu uznania go przez partię nazistowską za twórcę „sztuki zdegenerowanej”. W 1933 Klee wrócił do Szwajcarii; w 1935 stwierdzono u niego sklerodermię. Choroba postępowała stopniowo, aż do jego śmierci w szwajcarskim Muralto w roku 1940.

Klee tworzył przy użyciu farb olejnych, akwareli, tuszu. Często mieszał różne techniki w jednej pracy. Był związany z różnymi kierunkami: ekspresjonizmem, kubizmem i surrealizmem, ale jego prace trudno jednoznacznie zaklasyfikować do któregoś z tych kierunków. Prace Klee, zazwyczaj niewielkich rozmiarów, odwołują się do poezji, muzyki (elementy notacji muzycznej) i snów. Późniejsze dzieła składają się z pajęczyn „hieroglificznych” znaków. Jego malarstwo to przede wszystkim geometryzujące sprowadzenie przedstawienia do symbolu, rytmu i znaku. Bardziej znane prace Klee to ''Południowe ogrody'' (1919), ''Ad Parnassum'' (1932), ''Uścisk'' (1939). Jest także autorem akwareli ''Angelus Novus'', znanej jako inspiracja twórczości Waltera Benjamina.

Obecnie jego prace sprzedawane są nawet za 7,5 miliona dolarów amerykańskich.

Muzeum jego imienia powstało w Bernie według projektu włoskiego architekta Renzo Piano. Otwarte w czerwcu 2005 gromadzi kolekcję 4000 prac Paula Klee, w tym 200 jednocześnie udostępnianych zwiedzającym. Źródło: Wikipedia