Edvard Munch
Edvard Munch (Løten, 1863ko abenduaren 12a - Oslo ondoan, 1944ko urtarrilaren 23a) margolari eta grabatzaile norvegiarra izan zen.Espresionismoaren aitzindari izan zen eta Alemanian eragin handia izan zuen. Bere lanetan larrialdia eta bizitzeko zailtasuna azaldu zituen (''Garrasia'', 1893; ''Ohearen eta erlojuaren arteko autorretratua'', 1940-42).
Margolariak bere buruaz esan zuen: Leonardo da Vincik, giza anatomia aztertu eta gorputzak disekatu zituen modu berean, neu arima disekzionatzen saiatu naiz. Hori dela eta, bere lan ugarienak sentimenduekin eta giza tragediekin lotutako gaiak izan ziren, hala nola bakardadea (''Malenkonia''), larritasuna (''Garrasia''), heriotza (''Buhame baten heriotza'') eta erotismoa (''Maitaleak'', m''usua''). Espresionismoaren aitzindaritzat hartzen da, bere figuren aurpegien eta jarreren adierazgarritasun handiagatik, baita garai guztietako norvegiar margolaririk onena ere.
Edvard Munch sinbolista eta espresionismoaren hasierako ordezkari gisa sailkatuko zuten, zeina XX. mendearen lehen erdiko joera artistiko nagusi izango zen. Oso gaztetatik, 1880ko hamarkadan, Munch artistak bere bizipen emozionalak adierazi nahi izan zituen artean. Horrela naturalismoak kanpotik eta objektiboan zuen ardatz nagusiarekiko haustura irudikatu zuen. 1890eko hamarkada subjektibo eta psikologikorantz irentsiko zuen aldaketa aurreikusten zuen. Larritasuna, heriotza, maitasuna, jelosia eta malenkonia bezalako gai existentzialak oinarrizko bihurtuko dira bere obran.
Arimaren egoera sotilagoak adierazi nahian, bere estilo bereizgarria garatu zuen Munchek. Sentimendu sendoak eta sotilak adierazteko, naturalismotik ezberdina den beste adierazpide bat beharrezkoa zen. Munchen obran, barneko eta kanpoko errealitatea nahasten dira ingerada argiek mugatutako azalera handietan.
''Garrasia'', 1893an egina, bere lan garrantzitsuenetako bat izan zen. Lan honen ideia poliki-poliki sortzen ari da. 1892an esan zuen: Wikipediatik informazioa lortu
-
21Beste egile batzuk: “...Munch, Edvard...”
Sailkapena: BK2 Munch, Edvard, GF BG-Hb 0580/2021K-1Inhaltsverzeichnis
Artikulua -
22nork Woll, GerdBeste egile batzuk: “...Munch, Edvard...”
Argitaratua 2009
Sailkapena: BK2 Munch, Edvard, GF BG-Hb 0580/2021K-1-4Liburua -
23nork Stenersen, RolfBeste egile batzuk: “...Munch, Edvard...”
Argitaratua 1949
Sailkapena: BK2 Munch, Edvard BG-Hb 0815/2019KLiburua -
24nork Schiefler, GustavBeste egile batzuk: “...Munch, Edvard...”
Argitaratua 1907
Sailkapena: BK2 Munch, Edvard, Rara BG-HbA 6108Liburua -
25Argitaratua 1929Beste egile batzuk: “...Munch, Edvard...”
Sailkapena: BK2 Munch, Edvard, Rara BG-Hb 0327/2019TLiburua -
26Argitaratua 1921Beste egile batzuk: “...Munch, Edvard...”
Sailkapena: BK2 Munch, Edvard, Rara BG-Hb 1000/2021GLiburua -
27nork Linde, MaxBeste egile batzuk: “...Munch, Edvard...”
Argitaratua 1905
Sailkapena: BK2 Munch, Edvard, Rara BG-Hb 0993/2021GLiburua -
28nork Eggum, ArneBeste egile batzuk: “...Munch, Edvard...”
Argitaratua 1991
Sailkapena: F10 Munch, Edvard BG-Hb 496/94KLiburua -
29nork Parnitzke, GudrunBeste egile batzuk: “...Munch, Edvard...”
Argitaratua 2022
Sailkapena: BK2 Munch, Edvard BG-Hb 0263/2024GLiburua -
30Argitaratua 1923Beste egile batzuk: “...Munch, Edvard...”
Sailkapena: BK2 Munch, Edvard, Rara BG-HbA 6110Argazkia -
31Argitaratua 2023Beste egile batzuk: “...Munch, Edvard...”
Sailkapena: BK2 Eriksson, Andreas BG-Hb 0154/2024GLiburua -
32nork Eggum, ArneBeste egile batzuk: “...Munch, Edvard...”
Argitaratua 1982
Sailkapena: BK2 Munch, Edvard BG-Hb 0090/2023KLiburua -
33Argitaratua 1978Beste egile batzuk: “...Munch, Edvard...”
Sailkapena: BK2 Munch, Edvard BG-Hb 261/88Liburua -
34Argitaratua 1999Beste egile batzuk: “...Munch, Edvard...”
Sailkapena: BK2 Munch, Edvard BG-Hb 833/99TTagungsbericht Liburua -
35Argitaratua 1977Beste egile batzuk: “...Munch, Edvard...”
Sailkapena: BK2 Munch, Edvard BG-HbA 4986Liburua -
36nork Kverneland, SteffenBeste egile batzuk: “...Munch, Edvard...”
Argitaratua 2013
Sailkapena: BK2 Munch, Edvard BG-Hb 0001/2023KLiburua -
37Argitaratua 1992Beste egile batzuk: “...Munch, Edvard...”
Sailkapena: BK2 Munch, Edvard BG-Hb 737/92TInhaltsverzeichnis
Liburua -
38Edvard Munch : [Ausstellung] 9. November 1962 bis 6. Januar 1963, Frankfurt am Main, Steinernes HausArgitaratua 1963Beste egile batzuk: “...Munch, Edvard...”
Sailkapena: BK2 Munch, Edvard BG-Hb 0281/2022GLiburua -
39Argitaratua 2006Beste egile batzuk: “...Munch, Edvard...”
Sailkapena: BK2 Munch, Edvard BG-Hb 0208/2020KLiburua -
40nork Thiis, JensBeste egile batzuk: “...Munch, Edvard...”
Argitaratua 1934
Sailkapena: BK2 Munch, Edvard BG-Hb 0275/2022KLiburua